STUDENTEN OPENEN DE OGEN TIJDENS CACAOREIS NAAR MEXICO

Als burgers van een chocoland zijn we chocolade gaan beschouwen als onmisbare behoefte, een kwaliteitsproduct dat zowel in binnen- als buitenland velen weet te bekoren. Maar wat we al eens durven vergeten is dat cacao een lange en arbeidsintensieve weg aflegt voordat we ermee aan de slag kunnen. Om de bron van cacao met eigen ogen te aanschouwen, krijgen de studenten van Ter Groene Poorte de kans om naar Mexico af te reizen onder leiding van Peter Teerlinck, leerkracht aan Ter Groene Poorte. “We zoeken steeds naar een goed evenwicht, geen tien plantages die op dezelfde leest zijn geschoeid”, vertelt Peter.

CRIOLLO-CACAO IN TIKUL

Paradepaardje van Belcolade

“Het is ondertussen het vijfde jaar dat we in samenwerking met Belcolade en Oona Travel een tweeweekse Mexicoreis organiseren voor de zevendejaars banket-chocolade”, steekt Peter enthousiast van wal. Met een goedgevuld programma op zak landt de groep in Cancun. “We trekken onmiddellijk verder naar Tikul in de staat Yucatan, waar we enkele dagen meedraaien op een plantage van 300 hectare, het paradepaardje van Belcolade. Op deze tot in de puntjes gestructureerde plantage wordt organische Criollo-cacao geteeld, de allereerste in zijn soort in Yucatan en een van de oudste, meest zeldzame en verfijnde cacaosoorten.”

Uitzonderlijke omstandigheden

Wie aan cacao in Mexico denkt, zal niet gauw de link leggen met Yucatan, aangezien de staat in theorie te dicht bij de evenaar ligt om kwalitatieve cacao te telen. “Meestal denken chocolatiers aan de staat Tabasco, op 22 graden van de evenaar, waar ideale omstandigheden heersen om cacao te telen. De warmte en het gebrek aan water in Tikul vormen grote uitdagingen, maar Belcolade kan dankzij irrigatiesystemen verbazingwekkende resultaten neerzetten. Bovendien zitten ze ver weg van andere plantages, waardoor kruisbestuiving en het overdragen van ziektes eenvoudig een halt wordt toegeroepen”, aldus Peter. “De inspanningen op de plantages werpen hun vruchten af, want normaal duurt het gemiddeld 4 tot 6 jaar tot de eerste vruchten tevoorschijn komen, maar op de plantage in Tikul duurde dit amper 3 jaar. Ik heb het met mijn eigen ogen kunnen aanschouwen.”

CONSERVATIEVE CACAOBOEREN IN TABASCO

“De gestructureerde plantage staat in groot contrast met de klassieke plantage van Don Luis in Villahermosa, een klein dorpje in de staat Tabasco, onze volgende stop. Don Luis is de derde of vierde generatie in zijn familie en hoewel er reeds ettelijke jaren verstreken zijn sinds de start van de plantage, is er aan de werkwijze nauwelijks iets veranderd. Het conservatieve denkpatroon neemt de bovenhand en dat brengt een aantal problemen met zich mee. Zo worden de cacaoplanten te dicht op elkaar geplant, waardoor ze te weinig zuurstof krijgen en de weg voor ziektes en schimmels jammer genoeg openligt.”

BETERE OMSTANDIGHEDEN VOOR DE BOEREN

Wereldwijd zijn bijna 50 miljoen personen, voor het merendeel in tropische streken, voor hun levensonderhoud afhankelijk van cacao. In bepaalde landen, waaronder Mexico, verdienen cacaoboeren gemiddeld minder dan € 3 per dag, een inkomen onder de armoedegrens. Om hieraan tegemoet te komen en de netto positieve sociale en ecologische impact op de toeleveringsketen voor cacao te vergroten, richtte Belcolade in 2014 het Cacao-Traceproject op.

Goede fermentatie zorgt voor goede cacao

“Een cruciale stap om superieure cacaobonen te verkrijgen, is een goed fermentatie- en droogproces”, legt Peter uit. “De lokale cacaoboeren hebben vaak niet de middelen om hier sterk op in te zitten, dus roeien ze met de riemen die ze hebben, met cacaobonen van mindere kwaliteit en een lager loon tot gevolg. Belcolade wil hen ontlasten door het fermentatie- en droogproces over te nemen. De boeren zorgen voor het planten en verzorgen van de cacao en brengen de zaden met het vruchtvlees binnen de 6 u na oogst binnen bij hen binnen, zodat zij alles verder kunnen opvolgen. Deze werkwijze verhoogt hun inkomsten dankzij een premiumprijs en een chocoladebonus van € 0,10 per verkochte kilo chocolade, waardoor ze 3 tot 4 maanden extra loon krijgen.”

COMBINATIE MET CULTURELE UITSTAPPEN

Naast de onderdompeling in de wondere wereld van cacaoplantages, maken de leerlingen kennis met het indrukwekkend erfgoed en de overblijfselen van verloren beschavingen. “Diverse Mayasites passeren de revue, zoals Uxmal, Palenque en Yaxchilan. De overblijfselen van Yaxchilan zijn gelegen in een grote lus van de rivier de Usumacinta, die nu de grens tussen Mexico en Guatemala vormt. Daarnaast leven we twee dagen bij de Lacandón-indianen, de oorspronkelijke bewoners van de Lacandon-jungle in Chiapas. Dit volk leeft als een gesloten commune, afgezonderd voor invloed van buitenaf. Kortom, de Mexicoreis is elk jaar een groot succes, een echte eyeopener voor onze studenten en dat kan ik alleen maar toejuichen.”