Hoe verhoog je het rendement van je radiatoren?

Een goed onderhoud van je radiatoren is uiteraard belangrijk. Om een ruimte sneller te verwarmen op een lagere temperatuur, kan je je radiatoren uitrusten met radiatorventilatoren. Dit is een module ventilatoren die je aan de onderkant van een radiator bevestigt. Daarnaast kan radiatorfolie ook een handige oplossing bieden om de warmte beter binnen te houden. We tonen hoe je te werk gaat.

Radiatorfolie plaatsen

Een klassieke tip om extra rendement uit je verwarming te halen, is het plaatsen van radiatorfolie. Deze speciale folie reflecteert de warmte die normaal via de achterkant van de radiator verloren gaat, terug de kamer in. Vooral bij radiatoren tegen een buitenmuur of een niet-verwarmde ruimte is dit erg effectief. Zo beperk je warmteverlies van de radiator tot wel 10%. Radiatorfolie is een kleine investering die zich vaak binnen één à twee winters terugverdient.

Hoe ga je te werk?

Om folie achter een radiator te kunnen kleven, moet de radiator eerst uit de weg. En voor je dàt kan doen, moet je de radiator aftappen.

Radiator aftappen

Eerst en vooral schakel je de cv-ketel even uit, hetzij door de stekker uit het stopcontact te halen, hetzij door de zekeringsautomaat in de verdeelkast uit te schakelen. Daarna sluit je het toevoercircuit af waarop je radiator aangesloten zit. Verwijder de afdekdop van het terugloopventiel onderaan de radiator en sluit hier een slang of opvangbak op aan. Draai het ventiel open (meestal met een inbussleutel) zodat het water kan weglopen.

Draai de ontluchter bovenaan de radiator open met een ontluchtingssleutel. Zo kan er lucht binnenkomen en loopt het water sneller en volledig uit de radiator. Plaats een emmer of een bakje onder de radiator en laat het water uit de radiator lopen in het bakje. Wanneer de radiator leeg is, draai je de ontluchting weer dicht.

Radiator loskoppelen

Koppel vervolgens het onderblok los van de aan- en afvoerleidingen, zodat je de radiator kan losschroeven van de beugels aan de muur. Verwijder ook de beugels. 

Er kan nog altijd wat verroest cv-water uit de leidingen lopen als je die niet afdekt met een dop. Vermijd vlekken door een doek op de vloer te leggen onder de radiator.

Folie kleven

Knip de folie op maat en breng ze deel per deel aan op de muur. Radiatorfolie is meestal zelfklevend en voorzien van een beschermlaagje: trek dit voorzichtig los bij het bevestigen. Zorg dat de folie strak en zonder luchtbellen hangt voor een optimaal resultaat.

Hang daarna de radiator weer terug aan de muur, sluit de leidingen opnieuw aan en open de afsluitventielen. Vergeet ten slotte niet om de radiator opnieuw te ontluchten.

Tip
Voor wie het niet ziet zitten om een radiator af te koppelen, bestaan er alternatieven zoals folies met magnetische strips of folierollen die je met een lat achter de radiator schuift.

Radiatorventilatoren plaatsen

Wat zijn radiatorventilatoren?

Naast radiatorfolie is er nog een manier om je radiatoren extra te laten renderen: radiatorventilatoren. Deze compacte ventilatoren worden rechtstreeks op of onder de radiator geplaatst en blazen de warme lucht sneller en verder de kamer in. Daardoor wordt de warmte veel gelijkmatiger verdeeld en voelt de ruimte sneller comfortabel aan. Afhankelijk van de situatie kan dit het warmteafgiftevermogen van een radiator met 20 tot 30% verhogen, en kan je tot 10 à 15% op je verwarmingskosten besparen.

Het enige wat je nodig hebt voor de installatie, is een stopcontact in de buurt van de radiator. Het aantal ventilatoren dat je nodig hebt, hangt af van de grootte van je radiator.

Comfort, verbruik en geluid

Radiatorventilatoren gebruiken erg weinig stroom (gemiddeld 1 à 2 W per ventilator), wat verwaarloosbaar is in verhouding tot de energiebesparing. Bovendien werken ze relatief stil: je hoort hoogstens een zachte luchtstroom. Bij sommige modellen kan je de snelheid aanpassen of ze koppelen aan een slimme stekker voor bediening via een app. Dankzij de versnelde luchtcirculatie kun je de thermostaat vaak een graad lager zetten zonder comfortverlies.

Bevestigingssystemen

Radiatorventilatoren kan je meestal makkelijk bevestigen met behulp van beugels met magneten die je kan omdraaien.
Je kan de ventilator ook met enkele steunen op de radiator plaatsen. Wat je gebruikt is afhankelijk van je type radiator. 
Zorg in ieder geval dat je de juiste kant van de ventilator naar boven plaatst.

Radiatorventilatoren passen doorgaans op standaard paneelradiatoren. Voor ledenradiatoren of convectoren bestaan er speciale varianten.

Ventilatoren verbinden

De ventilatoren lopen in één lijn. Beginnen doe je met het verbinden van de stroomtoevoer met de eerste ventilator in de onderste opening. Plaats daarboven de thermostaatsensor, die je met magneten tegen de radiator bevestigt.

Verbind vervolgens de ventilatoren in serie met elkaar. Let erop dat je telkens de onderste opening gebruikt.
Eens alle ventilatoren gekoppeld zijn kan je ze laten werken. De kabels verberg je netjes achter de ophangbeugels. Als laatste steek je je stekker in het stopcontact.

Met alles geïnstalleerd en verbonden, kunnen de ventilatoren werken. Wanneer ze warmte detecteren, zullen ze de warme lucht verder de ruimte insturen waardoor je een optimaal rendement krijgt. Zodra de radiator afkoelt, schakelen ze vanzelf weer uit.

Onderhoud en veiligheid

Radiatorventilatoren zijn onderhoudsarm. Het volstaat om ze af en toe stofvrij te maken, zodat de luchtstroom optimaal blijft. Zorg er daarnaast voor dat de ventilatoren altijd stabiel bevestigd zijn en dat de luchtuitlaat vrij blijft.

Andere tips

Thermostatische radiatorkranen

In moderne installaties zijn radiatoren doorgaans uitgerust met een thermostatische kraan waarmee je de temperatuur per ruimte kan regelen. In de knop zit een temperatuursensor die uitzet zodra de ingestelde temperatuur is bereikt. Daardoor wordt het ventiel gedeeltelijk of volledig afgesloten, en stopt de radiator met warmte afgeven.

Je kan ook oudere radiatoren uitrusten met een thermostatische kraan. Door je radiatoren uit te rusten met thermostatische kranen regel je per ruimte de gewenste temperatuur, zodat er geen energie verspild wordt in kamers die minder warm hoeven te zijn.

Wil je nog verder gaan? Kies dan voor slimme radiatorknoppen. Die kan je programmeren of zelfs per kamer apart aansturen via een app. Zo verhoog je niet het fysieke rendement van de radiator, maar wel de efficiëntie en het gebruiksgemak van je hele verwarmingssysteem.

Een kraan vervangen vraagt wat handigheid: de cv-ketel uitschakelen, het water aftappen, de oude kraan demonteren en de nieuwe monteren. Voor een gevorderde klusser is dit perfect haalbaar, en het resultaat betaalt zich snel terug.

Optimale circulatie

Een radiator die wordt geblokkeerd door een zetel, kast of zware gordijnen straalt veel minder warmte de ruimte in. Houd minstens 20 tot 30 cm vrij voor de radiator, en zorg dat gordijnen niet tot op de radiator hangen voor een optimale luchtcirculatie.

Heb je een radiatorombouw of sierelement? Zorg dat er voldoende ventilatieopeningen zijn boven en onder, zodat de warme lucht kan circuleren. Overweeg om openingen groter te maken of een ventilatierooster toe te voegen.

Regelmatig onderhoud

Jaarlijks ontluchten

Luchtbellen in de radiator verhinderen een goede watercirculatie, waardoor de radiator niet volledig warm wordt. Laat - zeker wanneer het stookseizoen aanbreekt - zeker niet na om je radiatoren te ontluchten. Gebruik een ontluchtingssleuteltje en laat de lucht ontsnappen tot er water uitkomt. 

Stof wegnemen

Stof tussen de lamellen belemmert de warmteafgifte en luchtcirculatie. Gebruik een smalle stofzuigerborstel of speciale radiatorborstel om de lamellen schoon te maken.